طرز تهیه خورشت بامیه ساده: لذتی ساده و لذت بخش از آشپزی ایرانی

خورشت بامیه، یکی از غذاهای اصیل و پرطرفدار ایرانی است که ریشه در فرهنگ مردمان جنوب کشورمان دارد و به دلیل طعم ملس و خواص بی‌نظیر بامیه، تقریبا در تمام مناطق ایران طبخ می‌شود. چالش اصلی در پخت این خورش خوشمزه، لیز شدن بامیه است که بسیاری از آشپزها را نگران می‌کند. اما نگران نباشید! در این مقاله از طبیعت، تمام فوت و فن‌ها و مراحل گام‌به‌گام پخت یک خورش بامیه جا افتاده و خوشمزه را به شما می‌گوییم. با ما همراه باشید.

ارزش غذایی خورشت بامیه

بامیه نه تنها طعم خاص و جذابی به غذا می‌دهد، بلکه منبع غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی است که به سلامتی بدن کمک می‌کند. آگاهی از ارزش غذایی بامیه می‌تواند انگیزه شما را به پختن خورشت بامیه افزایش دهد.

• منبع غنی از فیبر: بامیه دارای نوعی فیبر محلول به نام موسیلاژ (لیزاب) است. این فیبر به تنظیم قند خون کمک می‌کند، سرعت جذب قند را کاهش می‌دهد (بسیار مفید برای افراد دیابتی) و با اتصال به کلسترول موجود در غذا، جذب آن را کم می‌کند و به کاهش کلسترول خون کمک می‌کند.
• سرشار از ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها: بامیه سرشار از ویتامین A، ویتامین C (به عنوان یک آنتی‌اکسیدان مهم) و اسید فولیک است. این مواد مغذی برای تقویت سیستم ایمنی، سلامت بینایی چشم و پیشگیری از بیماری‌های قلبی مفید هستند.
• کم‌کالری و سرشار از پتاسیم: بامیه کم‌کالری است و منبع خوبی از پتاسیم محسوب می‌شود که به تنظیم فشار خون کمک می‌کند.

مصرف خورشت بامیه با برنج ایرانی طبیعت، یک روش خوشمزه برای بهره بردن از این خواص بی‌نظیر است.

 طرز تهیه خورشت بامیه ساده

 مواد لازم

• بامیه: ۵۰۰ گرم
• گوشت چرخ کرده یا مرغ: ۳۰۰ گرم
• پیاز: یک عدد متوسط
• روغن مایع: به میزان لازم
• آب: به میزان لازم
• نمک، فلفل، زردچوبه: به میزان لازم

 طرز تهیه خورش بامیه ساده و لذیذ

1. آماده‌سازی مواد اولیه: پیاز را رنده کرده و در یک قابلمه با روغن داغ تفت دهید تا سبزیجات نرم شوند و رنگ طلایی بگیرند. شما می‌توانید برای خرید روغن مایع، به سراغ برند طبیعت بروید و از کیفیت آن لذت ببرید.
2. تفت دادن گوشت یا مرغ: گوشت چرخ کرده یا مرغ را به پیاز تفت داده شده اضافه کرده و همه را با هم مخلوط کنید تا گوشت یا مرغ احتمالاً رنگ پریده‌ای بگیرد.
3. آماده‌سازی بامیه: بامیه را بشویید و سر آن را ببرید. سپس آن را به شکل حلقه‌ای برش دهید.
4. افزودن بامیه: بامیه را به مواد تفت داده شده اضافه کرده و همه را با هم مخلوط کنید.
5. پخت خورشت: با اضافه کردن آب، نمک، فلفل، و زردچوبه، همه مواد را به هم بزنید و روی حرارت کم به مدت حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه بپزید تا مزه‌ها به هم نفوذ کنند و خورشت غلیظ شود.
6. توصیه می کنیم خرید برنج درجه یک را نیز فراموش نکنید.

انواع خورشت یا خورش بامیه

خورشت بامیه به روش های مختلف طبخ می شود که در ادامه آن ها را توضیح می دهیم:

دستور پخت خورشت بامیه با مرغ

خورشت بامیه یکی از غذاهای محبوب و خوشمزه در فرهنگ غذایی ایرانی است که به صورت متنوعی با انواع مواد مختلف مانند مرغ، گوشت چرخ‌کرده و بادمجان تهیه می‌شود. در اینجا به طرز تهیه خورشت بامیه با مرغ می‌پردازیم.

 مواد لازم

• مرغ: ۵۰۰ گرم (بدون استخوان و پوست)
• بامیه: ۳۰۰ گرم
• پیاز: ۲ عدد متوسط
• رب گوجه فرنگی: ۲ قاشق غذاخوری
• زردچوبه، زعفران، نمک، فلفل سیاه: به میزان لازم
• روغن مایع: مناسب

دستور پخت

1. ابتدا پیازها را رنده کرده و درون کاسه‌ای قرار دهید.
2. مرغ را بدون پوست و استخوان که به قطعات کوچک تکه شده است، به پیاز اضافه کنید و با رتفت دهید تا رنگ مرغ تغییر کند.
3. بامیه را به مواد تفت داده شده اضافه کرده و با هم مخلوط کنید.
4. رب گوجه فرنگی، زردچوبه، زعفران، نمک و فلفل سیاه را به مواد اضافه کرده و به مدت چند دقیقه همزنی کنید.
5. آبی که مورد نیاز است را به غذا اضافه کنید و بگذارید بپزد تا مرغ و بامیه کاملاً پخته شوند و غذا غلیظ شود.
6. پس از پخته شدن، خورشت را با برنج یا نان سفید سرو کنید و لذت ببرید.

دستور پخت خورشت بامیه با گوشت

این نسخه از خورشت بامیه با طعم منحصر به فرد گوشت، به مذاق علاقه‌مندان به گوشت خوش می‌آید. دستور پخت این غذای لذیذ کاملا شبیه با مرغ است تنها با این تفاوت که به جای مرغ از گوشت استفاده می‌کنید.

دستور پخت خورشت بامیه با بادمجان

اضافه کردن بادمجان به این خورشت، طعم و مزه‌ای جدید به آن می‌بخشد و تنوع بیشتری به سفره شما می‌دهد. برای طرز تهیه خورشت بامیه با مرغ، مراحل زیر را دنبال کنید:

 مواد لازم

• مرغ: ۵۰۰ گرم
• بامیه: ۲۵۰ گرم
• پیاز: ۲ عدد متوسط
• رب گوجه فرنگی: ۲ قاشق غذاخوری
• زردچوبه: ۱/۲ قاشق چایخوری
• زعفران: نصف پیمانه (به صورت غلیظ)
• نمک، فلفل، روغن مایع و آب به میزان لازم

دستور پخت

1. ابتدا بامیه را به اندازه ای که تمایل دارید، پوست کنید و به قطعات مورد نظر خود خرد کنید. سپس آن را در آب نمک‌دار بریزید تا از تلخی خود رها شود.
2.  پیاز را پوست کرده و ریز کنید. سپس آن را در یک قابلمه با روغن داغ تفت دهید تا طلایی شود.
3. مرغ را نظافت داده و به قطعات مناسب برش دهید. سپس آن را به پیازهای تفت داده شده اضافه کنید و همراه با زردچوبه، نمک و فلفل به مدت حدود ۱۰ دقیقه بپزید تا رنگ مرغ تغییر کند و اجزای آن کاملاً پخته شوند.
4. بعد از اینکه مرغ پخته شد، بامیه‌های آب‌کشیده را به آن اضافه کرده و همراه با رب گوجه فرنگی و زعفران به مدت ۲۰ دقیقه بپزید تا مواد خوب ترکیب شوند و خورشت آماده شود.
5. در پایان، می‌توانید خورشت بامیه با مرغ را با برنج یا نان سفید گرم سرو کنید و از آن لذت ببرید.

با دنبال کردن این دستورالعمل‌ها، می‌توانید یکی از پرطرفدارترین خورشت‌های ایرانی را در خانه خود تهیه کرده و از لذت غذا خوردن با خانواده و دوستان لذت ببرید.

طرز تهیه خورش بامیه بدون گوشت (گیاهی)

خورشت بامیه بدون گوشت که به آن خوراک بامیه گیاهی هم می‌گویند، گزینه‌ای عالی برای گیاه‌خواران یا کسانی است که به دنبال یک وعده سبک‌تر و سالم‌تر هستند. دستور پخت خورشت بامیه بدون گوشت شبیه به روش پخت آن همراه با گوشت است، با این تفاوت که پروتئین حیوانی حذف می‌شود و تمرکز روی طعم‌دهی سبزیجات است.

مراحل پخت خورشت بامیه بدون گوشت

1. یک پیاز بزرگ را نگینی خرد کنید و در مقداری روغن تفت دهید تا سبک و طلایی شود. سپس دو حبه سیر رنده‌شده و ادویه‌هایی مانند زردچوبه، فلفل سیاه و کمی پاپریکا را به آن اضافه کنید و تفت دهید تا عطر آن‌ها آزاد شود.
2. دو عدد گوجه فرنگی متوسط را رنده کنید و آب آن را بگیرید. گوجه رنده‌شده را به همراه ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی طبیعت (که از قبل کمی آن را با روغن تفت داده‌اید تا رنگ باز کند) به مخلوط پیاز و ادویه اضافه کنید. اجازه دهید آب گوجه کاملا کشیده شود.
3. حدود ۳ تا ۴ لیوان آب جوش به قابلمه اضافه کنید. می‌توانید برای طعم‌دهی بیشتر، از کمی شربت تمرهندی یا رب انار (برای طعم ملس‌تر) استفاده کنید.
4. پس از نیم ساعت جوشیدن سس، بامیه‌هایی را که قبلا تفت داده‌اید به خوراک اضافه کنید.
5. 15دقیقه پایانی نمک و آب‌لیمو (یا آب‌غوره) را اضافه کنید و اجازه دهید خورشت بامیه بدون گوشت شما جا بیفتد.

نکته: در طرز تهیه خورشت بامیه گیاهی، می‌توانید از قارچ یا لپه پخته‌شده نیز استفاده کنید تا خورشت شما قوام و طعم لذیذتری بگیرد.

نکات مهم در تفت دادن بامیه برای جلوگیری از لیز شدن

یکی از دغدغه‌های اصلی در پخت خورش بامیه، لیز شدن بامیه است که می‌تواند بافت و ظاهر غذا را ناخوشایند کند. با رعایت چند نکته ساده زیر هنگام آماده‌سازی و تفت دادن بامیه می‌توانید به راحتی این مشکل را برطرف کنید.

1. برش صحیح بامیه: مهم‌ترین نکته، هنگام پاک کردن بامیه است. کلاهک بامیه (قسمت بالایی) را به شکلی ببرید که به بافت داخلی بامیه آسیبی نرسد و شکافته نشود. باز شدن بامیه باعث خروج موسیلاژ و لزج شدن خورش می‌شود.
2. تفت دادن با حرارت مناسب: بامیه‌ها را بعد از شستن و پاک کردن، در مقدار کمی از روغن مایع طبیعت با حرارت متوسط تفت دهید تا کمی سرخ شوند و رنگشان تغییر کند. این کار لایه محافظی روی بامیه ایجاد می‌کند و به جلوگیری از لیز شدن بامیه کمک می‌کند.
3. افزودن چاشنی اسیدی: قرار دادن بامیه‌ها در آب‌لیمو یا سرکه یا آب‌غوره برای مدت کوتاه قبل از پخت، یا اضافه کردن آب‌غوره و آب‌لیمو در مرحله پایانی پخت خورش، به خنثی کردن عامل لزجی بامیه کمک می‌کند و طعم خورشت بامیه را نیز ملس می‌سازد.

مدت زمان لازم برای پخت خورش بامیه

برای تهیه یک خورشت بامیه جاافتاده و لذیذ، زمان‌بندی دقیق در پخت گوشت و بامیه اهمیت زیادی دارد.

1. پخت گوشت: اگر از گوشت قرمز (مانند گوشت گوسفندی یا گوساله) استفاده می‌کنید، زمان لازم برای پخت و نرم شدن کامل گوشت حدود ۲ تا ۳ ساعت با حرارت ملایم است. گوشت باید کاملا مغزپخت شود تا بتوانید بامیه‌ها را اضافه کنید.
2. پخت بامیه: بامیه‌ها به زمان پخت کمی نیاز دارند. پس از اضافه کردن بامیه‌های تفت‌داده‌شده به خورش، اجازه دهید حداکثر ۱۰ تا ۳۰ دقیقه روی حرارت بماند. ماندن طولانی‌تر بامیه در حرارت باعث له شدن و لزج شدن آن خواهد شد.
3. جا افتادن خورش: در مجموع، مدت زمان لازم برای پخت خورش بامیه ۲.۵ تا ۳.۵ است. ۲۰ دقیقه پایانی، در قابلمه را نیمه‌باز بگذارید تا خورش آب اضافی خود را از دست بدهد و غلیظ شود و اصطلاحا جا بیفتد.

تزیین و سرو خورش بامیه به روش سنتی

تزیین و سرو خورش بامیه به روش سنتی بسیار ساده اما اشتهاآور است. این خورشت معمولا به همراه یک برنج خوش‌عطر مانند انواع برنج طبیعت سرو می‌شود. کافی است خورش بامیه مجلسی را در یک کاسه گود بکشید. برای تزیین، می‌توانید از گوجه گیلاسی یا غوره تازه استفاده کنید که هم طعم خورش را بهتر می‌کند و هم ظاهری زیبا به آن می‌بخشد.

این خورش اصیل جنوبی، در کنار برنج ایرانی آبکش‌شده یا برنج هندی و برنج پاکستانی طبیعت، یک ترکیب غذایی فوق‌العاده را رقم می‌زند. همچنین می‌توانید از مقداری زعفران دم‌کرده برای خوش‌رنگ و لعاب شدن گوشت و آب خورش در مراحل پایانی پخت استفاده کنید.

نکته پایانی: برای خوشمزه‌تر شدن خورش می‌توانید کمی از بامیه‌ها را به همراه زعفران در گوشت و پیاز داغ تفت دهید.

اشتباهات رایج در پخت خورش بامیه

حتی آشپزهای ماهر هم ممکن است در پخت این غذا دچار اشتباه شوند. دانستن اشتباهات رایج در پخت خورش بامیه به شما کمک می‌کند تا همیشه یک خورش عالی داشته باشید:

• هم زدن بیش از حد: بامیه‌ها بسیار حساس هستند. پس از اضافه کردن آن‌ها به خورش، از هم زدن زیاد خودداری کنید، زیرا این کار باعث له شدن بامیه‌ها و افزایش لزجی خورش می‌شود.
• افزودن زودهنگام نمک و چاشنی اسیدی: نمک و مواد اسیدی مانند آب‌لیمو، سرعت پخت گوشت را کند می‌کنند. نمک و آب‌لیمو یا آب‌غوره را همیشه در یک ساعت پایانی پخت گوشت و ۱۵ دقیقه پایانی پخت بامیه اضافه کنید.
• پخت طولانی مدت بامیه: همانطور که اشاره شد، پخت بیش از حد بامیه باعث له شدن و وا رفتن آن می‌شود و ظاهر خورش را خراب می‌کند.
• گرم کردن مجدد: خورشت بامیه جزو غذاهایی است که بهتر است به صورت تازه مصرف شود. چند بار گرم کردن این خورش باعث می‌شود بامیه‌ها بافت خود را از دست بدهند و لیز شوند.

نتیجه‌گیری

خورشت بامیه یک غذای اصیل و مقوی است که با رعایت نکات کلیدی مانند تفت دادن بامیه و زمان‌بندی دقیق در پخت، به‌راحتی می‌توان آن را تهیه کرد. با دنبال کردن دستورالعمل‌های ارائه‌شده می‌توانید همیشه یک خورش بامیه جاافتاده با بافت عالی سرو کنید و از خواص شگفت‌انگیز آن بهره‌مند شوید. این خورش خوش‌طعم، یک گزینه عالی برای وعده‌های ناهار و شام است.